Przezroczysta rybka z Birmy o niesamowitej głośności
Zaskakujące jest to, że niektóre organizmy potrafią przekraczać ograniczenia swoich rozmiarów. Przykładem jest mała ryba Danionella cerebrum, która mimo swojej skromnej długości wynoszącej nieco ponad centymetr, potrafi wydawać dźwięki o natężeniu przekraczającym 140 decybeli – porównywalne do hałasu wydawanego przez syrenę karetki pogotowia.
Chociaż większość ryb jest znanych jako raczej ciche stworzenia, istnieją pewne gatunki, które potrafią zaskoczyć swoim hałasem. Badania opublikowane w czasopiśmie „PNAS” (DOI: 10.1073/pnas.2314017121) opisują małą rybkę, która dzięki swojemu specjalnemu aparaturze dźwiękowej, jest w stanie generować dźwięki o natężeniu przekraczającym 140 decybeli. Małe stworzenia prawdopodobnie używają tych dźwięków do komunikacji w mętnych wodach.
Danionella cerebrum: Duch ryby z ogromnym głosem
Specyficzna ryba Danionella cerebrum osiąga ledwie 12 milimetry długości. Te prawie niewidoczne ryby, które żyją w płytkich, mętnych strumieniach Birmy, są również znane z posiadania wyjątkowo małego mózgu (0,6 milimetra sześciennego), który jest najmniejszym spośród wszystkich kręgowców.
Dr Ralf Britz z Senckenberg Natural History Collections w Dreźnie wyjaśnia: „Ta mała rybka jest w stanie wydawać z odległości 10-12 milimetrów dźwięki o natężeniu przekraczającym 140 decybeli – to porównywalne do hałasu, jaki człowiek słyszy podczas startu samolotu z odległości 100 metrów. Jest to niezwykle niezwykłe dla tak małego stworzenia. Próbowaliśmy zrozumieć, jakie mechanizmy za to odpowiadają.” Najczęstszą metodą generowania dźwięku przez ryby jest drganie ich pęcherza pławnego, narządu wypełnionego gazem kontrolującego pływalność, napędzanego przez specjalne mięśnie „bębniące”.
Odkrycie unikalnego mechanizmu
Zespół badawczy pod kierownictwem naukowców z Uniwersytetu Charité w Berlinie odkrył, że ta konkretna ryba posiada jedyny w swoim rodzaju system generowania dźwięku. Korzystając z połączenia szybkiego wideo, mikrotomografii komputerowej i analizy ekspresji genów, naukowcy odkryli, że samce Danionella cerebrum mają unikalny aparat generujący dźwięk, składający się z „bębniącej chrząstki”, specjalnego żebra i mięśnia odpornego na zmęczenie. Pozwala to generować szybkie, głośne impulsy.
Żebro umieszczone obok pęcherza pławnego jest przesuwane przez specjalny mięsień. Kiedy naprężony fragment chrząstki zostaje zwolniony, uderza w pęcherz pławny i wydaje dźwięk podobny do bębnienia. Samce mają znacznie twardsze żebra, co wyjaśnia, dlaczego samice tego gatunku nie wydają dźwięków.
Ale dlaczego tak mała ryba potrzebuje tak silnego mechanizmu? Britz tłumaczy: „Zakładamy, że rywalizacja między samcami w tym ograniczonym wizualnie środowisku przyczyniła się do opracowania specjalnego mechanizmu komunikacji akustycznej. Ten mechanizm może również pomagać im poruszać się po mętnych wodach lub służyć jako agresywna strategia stosowana przez samców w celu ostrzeżenia przed konkurencją.”
